ترنّم قرآن کریم بر اشعار تیلیم خان
شکی نیست که قرآن کریم در فرهنگ‌آفرینی چندین تمدن تأثیر فوق‌العاده داشته ودارد. حضور خود را در فلسفه، عرفان، لغت، فقه، اصول فقه ،علوم الحدیث، فرهنگ، علم، و... عیان به رخ می‌کشد. قرآن هم‌چنان در همه‌ی ارکان تمدن و فرهنگ ما تأثیر می‌گذارد. اما در شعراین تأثیر چندین برابر است. در اشعار تیلیم هم می‌توان این تأثیر را به عیان دید. شاید در نگاه اول کمی ثقیل به نظر آید که سبک و ساختار شعرهای تیلیم را متأثر از سبک سوره‌های قرآن بدانیم. اما با کمی دقت و نگاه ژرف می‌بینیم ترجمانی از آیات قرآنی به وضوح در منظومه‌های او دیده می‌شود. منظومه‌ی حکیم تیلیم‌خان از نظر محتوا و درون‌مایه کاملا قرآنی و روایی است. اکثر شعرهای او به نوعی تفسیر آیات وکلمات قرآن کریم است. اگر بخواهیم برای شعرهای او عنوان تفسیری انتخاب کنیم، قطعا ازتفاسیر موضوعی و تفسیرآیه با روایت است. اما اثبات این ادعا در یک مقاله کمی ثقیل است. در یک مقاله نمی‌توان همه‌ی اشعار اورا شکافته وهمراه آیه وروایتی که مستند فکری او بوده ارائه کرد. قطعا نیاز به تحقیق جدی‌تر ومفصل‌تری لازم است. ضمناً در این مقاله ما دنبال تفسیر آیات قرآن در شعر تیلیم نیستیم. بلکه درپی برجسته کردن تأثیر قرآن بر فضای حاکم برمنظومه این حکیم بزرگ می‌باشیم؛ و برای نمونه در حوزه‌ی اخلاق ومعارف دینی چند شعر اورا با نگاه قرآنی بررسی وتطبیق می‌کنیم.
